ژئوتوریسم، شناخت پدیده های زمین شناسی

از ژئوتوریسم چه می‌دانید؟

تنها هدف صنعت گردشگری، تفریح و سرگرمی نیست و همه ی توریست‌ها، تنها به‌منظور فرار از زندگی شهری و داشتن اوقاتی آرام و فرح‌بخش، به نقاط مختلف دنیا سفر نمی‌کنند. گاهی اهداف بسیار مهم‌تری در پس صنعت گردشگری قرار دارد که شاخه های متفاوتی مانند ژئوتوریسم و اکوتوریسم از آن به وجود آمده است، شاخه هایی که علاوه بر جذب متخصصان رشته های متفاوت، علاقه‌مندان بسیاری از میان اقشار مختلف مردم را نیز به خود جذب می کند.

یکی از این شاخه ها ژئوتوریسم است که در زبان ساده به معنای گردشگری بر پایه‌ی زمین‌شناسی است. با سفرمی سامانه آنلاین خرید بلیط هواپیما سیستمی و چارتری و رزرو هتل همراه باشید تا با مفهوم ژئوتوریسم از شاخه های صنعت گردشگری آشنا شوید.

ژئوتوریسم چیست؟

ژئوتوریسم از دو واژه ی ژئو به معنای زمین‌شناسی و علوم وابسته به آن و توریسم به معنای گردشگری، ساخته شده است؛ بنابراین شاخه ای از علم گردشگری است که به بررسی و شناخت پدیده های زمین‌شناسی می پردازد.

در ژئوتوریسم با طبیعت بی جان سروکار داریم بنابراین حیوانات و گیاهان جزو ژئوتوریسم محسوب نمی شوند و در شاخه ای دیگر به نام اکوتوریسم دسته بندی می شوند. اجازه بدهید برای روشن تر شدن قضیه و توضیح تفاوت میان این دو شاخه، یک مثال ساده بزنیم؛ فرض کنید می خواهید به جزیره ی قشم سفر کنید، اگر هدف شما از سفر دیدن و لذت بردن از جاذبه های طبیعی این جزیره مانند پوشش گیاهی و جانوری آن باشد، پس شما یک اکو توریست هستید اما اگر به بررسی سنگ ها و بافت زمین‌شناسی این منطقه مانند دره ی ستارگان، علاقه ی ویژه ای داشته باشید، پس شما یک ژئوتوریست هستید.

در ژئوتوریسم چه اهدافی دنبال می شود؟

علاوه بر این‌که بسیاری از زمین شناسان و متخصصان این رشته برای بالا بردن دانش عملی و تحقیقات میدانی خود به ژئوتوریسم روی می آورند، بسیاری از مردم عادی که هیچ تخصصی در رابطه با زمین‌شناسی ندارند نیز، برای آشنایی و درک بهتر این پدیده ها، جذب ژئوتوریسم، می شوند.

از جمله اهداف ژئوتوریسم می توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱- شناخت پدیده های زمین‌شناسی

۲- بررسی علل وقوع این پدیده ها

۳- لذت بردن از جاذبه های طبیعت بی جان

۴- ارائه ی راهکار هایی برای محافظت از این آثار با ارزش

۵- حفظ و نگهداری از پدیده های زمین‌شناسی

نکته ی دیگری که می توان درباره ی ژئوتوریسم گفت؛ این است که در همه ی کشورهای دنیا وجود دارد و از جمله ی آنها می توان به موزه های زمین‌شناسی و جاذبه هایی که در اثر فرسایش ایجاد شده اند، اشاره کرد.

ژئوتوریسم شامل همه ی تغییراتی می شود که در اثر فرسایش های آبی و بادی در کره ی زمین ایجاد شده اند که از جمله ی این موارد می توان به رسوب‌گذاری، فرسایش، فعالیت آتش‌فشانی، حرکت‌های صفحات زمین، حرکات کوه‌زایی، چین‌خوردگی، بلورهای نمکی، تپه‌های مرجانی، شرایط اقلیمی، بررسی فسیل‌ها و… اشاره کرد.

مزایای ژئوتوریسم

صنعت گردشگری در جنبه های مختلف، آسیب هایی را به همراه دارد که از جمله مهم ترین آن ها می توان به تخریب طبیعت اشاره کرد. ژئوتوریسم یکی از شاخه های صنعت گردشگری است که نه تنها مخرب نیست بلکه از آسیب های محیطی نیز جلوگیری می کند؛ بنابراین می توان گفت یکی از مهم ترین مزایای ژئوتوریسم محافظت از منابع با ارزش زمین‌شناسی و ارائه ی راهکارهای عملی برای بهره برداری بیش تر از این منابع است.

از دیگر مزایای ژئوتوریسم می توان به آشنا ساختن نسل جوان و نیروهای غیر متخصص با پدیده های زمین‌شناسی و علل ایجاد آن، اشاره کرد.

در پایان ذکر این نکته ضروری است که با پیشرفت روز افزون این صنعت جذاب، می توان درآمد بیش تری از این شاخه داشت، درآمدی که صرف نگهداری بهتر، از این پدیده های باارزش می شوند.

ژئوتوریسم در ایران

ایران از تنوع جغرافیایی وسیعی برخوردار است بنابراین پدیده های زمین‌شناسی منحصر به فردی نیز در آن یافت می شود. یکی از مهم ترین ژئوپارک های ایران، در قشم واقع‌شده است، جزیره ی قشم تنوع وسیعی در زمینه ی ژئوتوریسم دارد اما یکی از بی نظیر ترین مناطق آن، دره ی ستارگان است.

دره ی ستارگان شامل ستون ها و پستی بلندی های عجیب ماسه ای است که به علت فرسایش در طول زمان به وجود آمده اما در باور عامه، علت تشکیل این دره سقوط یک ستاره است و با توجه به ظاهر عجیب‌وغریبش، محل رفت‌وآمد اجنه است. فارغ از زیبایی‌های جزیره ی قشم، در دیگر شهر های ایران نیز می توان پدیده های زمین‌شناسی را یافت.

به علت نوپا بودن ژئوتوریسم در کشور ما، توجه به این صنعت هنوز در اولویت قرار نگرفته و بسیاری از این پدیده ها، در معرض نابودی قرار دارند.

خلاصه

بسیاری از ما از گشت و گذارهای مرسوم در سفر، خسته شده‌ایم و به دنبال شاخه ی جدیدی از گردشگری می گردیم. ژئوتوریسم می تواند یکی از این شاخه ها باشد که بر روی پدیده های زمین‌شناسی متمرکز است و علاوه بر سیاحت، بی شباهت به یک سفر علمی نیست و یکی از اهداف آن کمک به حفظ این آثار است.