جریان آب از مرتفع‌ترین سطح وارد باغ می‌شود و نظام آبیاری طراحی شده باغ را به وجود می‌آورد. علاوه بر آبیاری فضای سبز و درختان کنار مسیرها، با استفاده از شیب تند زمین باغ (در محور اصلی وسط باغ)، نهری وسیع تشکیل داده است و آبشارها و فواره‌های زیبایی را به وجود می‌آورد. طول باغ شاهزاده کرمان ۴۰۷ متر و عرض آن ۱۲۲ متر است و بزرگ‌ترین و زیباترین باغ تاریخی ایرانی محسوب می‌شود. واقع شدن منطقه در مسیر عبوری کرمان به بم و مسیر جاده کهن ابریشم، از عواملی است که این محل را برای احداث یک باغ اشرافی مناسب ساخته است.
باغ شازده ابتدا به دستور محمد حسن خان، سردار ایروانی، حاکم وقت کرمان ایجاد گشت؛ و بنای درون آن بعداً توسط عبدالحمید میرزا ناصرالدوله، حاکم کرمان (طی یازده سال حکمرانی وی) ساخته شد. اما بنای باغ با مرگ حاکم کرمان نیمه‌تمام رها شد. گفته می‌شود وقتی خبر مرگ ناگهانی حاکم را به ماهان می‌برند، بنّایی که مشغول تکمیل سردر ساختمان بود، تغار گچی را که در دست داشته محکم به دیوار کوبیده و کار را رها و فرار کرده است.
به همین علت، جاهای خالی کاشی‌ها را بر سردر ورودی می‌توان دید. تاریخ بنای باغ سال ۱۲۷۶ است. باغ شازده یا باغ ماهان در سال ۱۳۵۷ مرمت شد، ولی در زلزله سال ۱۳۶۰ آسیب‌هایی دید که سرانجام بعد از خریداری توسط اداره فرهنگ و هنر، در فهرست آثار ملی ثبت و ترمیم شد. در باغ انواع و اقسام درختان به چشم می‌خورد؛ از درختان سوزنی مثل کاج و سرو گرفته تا درخت چنار و سپیدار و درختان میوه.
بناهای باغ عبارتند از کوشک اصلی یعنی سکونتگاه دائمی یا فصلی، که در انتهای فوقانی باغ قرار دارد. سردر خانه در مدخل باغ به صورت بنایی خطی، جبهه ورودی باغ را اشغال کرده و در دو طبقه بنا شده است. طبقه فوقانی اتاق‌هایی دارد که برای زندگی و پذیرایی پیش‌بینی شده‌اند. سایر بناهای خدماتی باغ از حصار اصلی استفاده کرده و به صورت دیواری مرکب بناهای مختلف خدماتی را در نقاط مناسب جای داده است. این باغ علاوه بر سردر، شامل عمارت شاه‌نشین و حمام نیز می‌شود. در حال حاضر، قسمت شاه‌نشین به یک رستوران تبدیل شده است و توسط بخش خصوصی اداره می‌شود. باغ شاهزاده در سال ۱۳۹۰ به ثبت جهانی یونسکو رسیده است.
قسمت‌های مختلف باغ شامل سردر ورودی و ساختمان حاکم‌نشین، ساختمان مرکزی، حمام، حجره‌های جنبی سردر ورودی محوطه باغ، حوض‌های مسلسل و سیستم‌های طبیعی آب‌رسانی فواره‌ها و ساختمان اصلی باغ با محل پذیرایی است.
تصویری از باغ شازده ماهان در دوران قاجار
بیشتر بخوانید
آغاز مرمت باغ شاهزاده ماهان کرمان
باغ دولتآباد یزد؛ معماری متمایز در میان باغ‌های ایرانی
باغ فین کاشان؛ باغ ایرانی
باغ پهلوان پور یزد؛ تجلی زیبایی باغ ایرانی
رشد گردشگران ورودی به کرمان
طوفان شن جادهء باستانی ادویه را از عمق خاک بیرون کشید
ساختار و طراحی منحصر به فرد باغ ایرانی
حمام گنجعلی خان کرمان؛ تلفیقی از هنر معماری کهن و…
تبدیل خانه های تاریخی به هتل های سنتی
باغ اکبریه؛ بنای تاریخی معروف بیرجند
مطالب مرتبط
