باغ عفیف‌آباد شیراز؛ تجلی معماری ایرانی

نمای شمالی کاخ عفیف‌آباد

ساختمان کاخ دو طبقه است که در آن نزدیک به ۳۰ اتاق تالار وجود دارد. در شمال و جنوب تالار دو بخاری از سنگ مرمر تراشیده شده است. طبقه پایین موزه سلاح است که در آن آبنمای زیبایی ساخته شده و سوی خاوری آن با پنجره‌های رنگین پوشیده شده است. در این موزه مجموعه‌ای از سلاح‌های سرد و گرم، خودکار و نیمه خودکار، انوای شمشیر، زره، نیزه، کلاه خود، سپر، انواع تفنگ‌های سرپر، سنگ چخماق، تفنگ‌های شکاری، تپانچه و انواع مسلسل نگهداری می‌شود. از سلاح‌های با ارزش در این موزه می‌توان به تفنگ‌های شخصی فتحعلی شاه، ناصرالدین شاه، مظفرالدین شاه، رضا شاه، محمدرضا شاه و اسلحه‌های رزمندگان نهضت جنگل و مسلسل آب انباری رئیس علی دلواری اشاره کرد. این طبقه با سه پلکان به طبقه دوم راه می‌یابد. 

تالار کاخ

طبقه دوم راهروی بلندی دارد که در دو سوی آن اتاق‌های تو در تو جای دارد. در مرکز این طبقه، تالاری بزرگ و باشکوه وجود دارد. سقف تالار چوبی است و به نقش‌های گل و بوته، شکارگاه و بزم و شادی آراسته شده است. دور تا دور دیوارها گچ‌بری و مقرنس‌کاری شده و درها و پنجره‌ها از شیشه ساخته شده‌اند. در این طبقه موزه‌ی عبرت قرار دارد که شامل اتاق‌های همایش، رخت‌کن، نشیمن، مطالعه، پذیرایی و قمارخانه است.  در اصلی ساختمان در سمت شمال است که از مسیر پلکان سنگی به تالار سرپوشیده می‌رسد. نمای شرقی عمارت ایوانی بزرگ و زیبا دارد که در تمام طول بنا کشیده شده است. نمای غربی آن بسیار ساده است. ایوان جنوبی نیز از دید آذین‌بندی‌ها همانند ایوان شمالی است. در جلوی ایوان بزرگ عمارت چهار ستون بلند ساخته شده و سقف آن با قطعات چوبی پوشیده شده است. سرستون‌های ایوان با الهام از نقش‌های تخت جمشید گچ‌بری شده است. همچنین، در جلوی ساختمان نیز استخر بزرگی وجود دارد که راه اصلی باغ از جلوی آن آغاز می‌شود. معماری این باغ آمیزه‌ای از ویژگی معماری دوران هخامنشی، ساسانی و قاجاریه است.

قهوه‌ خانه سنتی و حمام خزینه‌دار

ساختمان قهوه‌خانه به شیوه ی معماری ایرانی ساخته شده‌است. دیوارهای قهوه‌خانه آجری هستند. در میانه ی قهوه‌خانه حوض کوچکی وجود دارد. این قهوه‌خانه شش حجره دارد که آراسته به نقوش شاهنامه فردوسی است و با ظرافت و زیبایی خاصی روی کاشی کشیده شده است. از میان این نقاشی‌ها می‌توان داستان ضحاک و کاوه آهنگر، داستان زال و سیمرغ، نبرد رستم و سهراب، نبرد تهمتن و دیو سفید و نبرد رستم و اسفندیار را نام برد.
ساختمان حمام هم بر اساس شیوه حمام‌های سنتی ایران بنا شده است. این حمام دو خزینه آب سرد و گرم دارد که آب گرم آن از جاسازی دیگ مسی در کف خزینه آب تهیه می‌شود. در دیوارهای این حمام نقش‌های برجسته‌ای به چشم می‌خورد که از آن میان می‌توان به فرهاد در کوه بیستون و دیدار مردم با خسرو پرویز ساسانی اشاره کرد.

منبع: https://www.safarme.com