بازار قیصریه اصفهان

از آنجاییکه شهر تاریخی اصفهان در گذشته به عنوان پایتخت ایران شناخته می شد، در طول تاریخ به ویژه بعد از ظهور اسلام بناها و بازارهای باشکوهی در آن احداث گردیده است.

بازار قیصریه از مهم ترین بازارهای اصفهان است. سردر قیصریه و بازار آن در ضلع شمالی میدان نقش جهان اصفهان واقع شده اند. تاریخ احداث بازار قیصریه به سال 1029 هجری قمری باز می گردد.

در ادامه همراه با سفرمی سری به بازار معروف قیصریه اصفهان می زنیم.

بازار قیصریه اصفهان از بزرگ ترین و مشهور ترین بازارهای ایران است و یکی از مراکز صنایع دستی محسوب می گردد.

بازار قیصریه میدان امام اصفهان را به میدان عتیق (کهنه) و اصفهان عصر سلجوقی مرتبط می سازد. بازار قیصریه که بازار سلطانی یا شاهی نیز نامیده می شود، در دوران صفویه بزرگترین مرکز تجارت و از باشکوه ترین بازارهای ایران به شمار می رفت. در گذشته انواع پارچه های نفیس و اجناس مختلف در بازار قیصریه به فروش می رسید.

اهمیت بازار در گذشته

واژه ی بازار در ابتدا به صورت wazar و بعدها تبدیل به Bazar شده است. بازار از زبان فارسی به ترکی، از ترکی به ایتالیایی و پس از آن به زبان های دیگری مثل انگلیسی راه یافت.

در گذشته بازار نه تنها حائز اهمیت ترین راه ارتباطی میان مردم بود، بلکه کالاها و سرمایه ها در آن رد و بدل و اخبار و آگهی ها نیز از طریق آن به اطلاع مردم می رسید. معمولا برای خبر رسانی عده ای جارچی یا منادی خبر در بازار اصلی شهر جار می زدند. بازارها پس از مساجد که هسته ی اولیه یک محله را تشکیل می دادند، از اهمیت فراوانی برخوردار بودند. شهرهای بزرگ هر محله دارای چند بازارچه بودند و یک بازار بزرگ و اصلی نیز برای رفع نیازهای مردم برپا بود.

از گذشته های دور در ایران دو نوع بازار برپا بوده است. یکی بازارهای ادواری که فاقد عناصر معماری هستند و به صورت هفتگی یا ماهانه برقرار می شدند؛ و دیگری بازارهای دائمی بودند که مهم ترین بخش های بافت شهری را تشکیل می دادند.

معماری بازار قیصریه

بازار قیصریه در دو طبقه ی مرتفع احداث گردیده است، که طبقه بالا به امور دفتری و بازرگانی اختصاص داشت و در طبقه ی پایین مغازه‌های اصناف گوناگون در کنار یکدیگر قرار داشتند. این بازار حدودا دارای 150 حجره بود. از بازار گسترده و باشکوه قیصریه بازارهای دیگری منشعب می‌شدند و برخی از آن‌ها هنوز هم فعال هستند و به مشاغل مختلف اختصاص دارند.

سقف بازار گنبدی شکل می باشد و در وسط آن فضایی دایره ای و گسترده است؛ همانند گنبدهایی که اعراب اسپانیا در قدیم الایام احداث می کردند.

سر در بازار قیصریه واقع در شمال میدان امام است؛ که بین سال ‌های ۱۰۱۱ تا ۱۰۲۹ هجری قمری احداث شده و یکی از با ارزش ترین نقاشی‌های مربوط به دوران صفویه را در معرض تماشا قرار داده است.

در سردر قیصریه هنوز هم نقاشی های دیواری که تداعی گر جنگ های شاه عباس اول و شکارگاه وی است دیده می شود. نقاشی های دیواری سردر قیصریه توسط رضا عباسی رسم شده اند. سقف داخلی سردر از کاشی‌هایی به رنگ های آجری، گلبهی، آبی و سرمه‌ای به صورت مقرنس کار شده است. بر روی دیوارهای سردر قیصریه نیز نقاشی‌های زیبایی رسم شده اند.

بازارهای قیصریه

بازار عربان،‌ بازار هارونیه، نیم آورد گلشن، مخلص، سماور سازها و مقصودبیک از دیگر بازارهای قیصریه هستند. ‌در طول راسته ی بازار مسقّف قیصریه که گردشگران خارجی آن را “گالری سرپوشیده” می نامند، مساجدی از قبیل مسجد خیاط ها، مسجد نو، مسجد ذوالفقار، مسجد شیشه، مسجد خارجی و مساجد دیگری به فعالیت های مذهبی می پرداختند. تجار و بازاریان نیز در آن مساجد به عبادت می پرداختند.

از آنجاییکه در گذشته بر این باور بودند مراکز فرهنگی به اعتبار و رونق بازار می افزایند، مدارس متعددی با معماری خاص ایرانی اسلامی در آنجا احداث نموده بودند. این مدارس از قبیل مدرسه کاسه گران، هارونیه،‌ نیم آورد، جده بزرگ، جده کوچک، ملاعبدالله و غیره بودند.

منبع: safarme.com
http://credit-n.ru/zaymyi-next.html